အိန္ပိရိစီစီမ္ (Empiricism)

ျပီးခေရ အေခါက္က ေဒးဗိဟုန္း အေၾကာင္းကို ရီးစြာမွာ အိန္ပိရိစီစိမ္ ဆိုေရ ၀ါဒ တစ္ခု ပါလာပါေရ။ ယင္း၀ါဒ ကို စေက အက်ဥ္းခ်ံဳး လို ့တင္ျပလားပါဖို ့။

အေတြ ့အၾကံဳက နီျပီးေက အသိပညာ ကို လက္ခံရဟိေရ ဆိုေရ ၀ါဒ ကို အိန္ပိရိစီစိမ္ လို ့ေခၚကတ္ပါေရ။ တစ္စံုတစ္ခု ကို ငါရို ့ဇာပိုင္သိႏိုင္ကတ္ရေလ ဆိုေရ အေတြးမ်ိဳးနန္ ့ပတ္သတ္လို ့ မတူညီေရ အေတြးေပါင္း အမ်ားၾကီး အေနာက္တိုင္း အေတြးအေခၚ ေလာက မွာ ဟိမ့္ကတ္ပါေရ။ အိန္ပိရိစီစိမ္ သည္ ယင္းအေတြးအမ်ားၾကီးထဲ က တစ္ခု ျဖစ္ပါေရ။

ေဒေနရာမွာ အေတြးအေခၚေလာက က အစိတ္အပိုင္း တစ္ခ်ိဳ ့ကို ေဖာ္ျပလားပါေမ။
အေတြးအေခၚပညာ ဖေလာေဆာ္ဖီကို ေလ့လာေက
၁။ Metaphysics ရူပေဗဒ အလြန္ ပညာ (ဥပမာ - စိတ္ နန္ ့ပတ္သတ္လို ့ စိုင္းစားရစြာမ်ိဳး)
၂။ Epistemology အသိပညာ အပိုင္းပညာ ( ဥပမာ - ဇာဟင့္ကို အသိပညာလို ့ေခၚကတ္ဖို လဲ၊ ယင္း အသိပညာကို ဇာပိုင္ ရႏိုင္ကတ္ဖို ့လဲ၊ စသည္ျဖင့္)
၃။ Ethics ( ဇာအမွားလဲ၊ ဇာအမွန္ေလ၊ ေလာက နိတိ လို ့ေခၚရဖို ့လားမသိ)
၄။ Logic (ယုတၱိေဗဒ)

အစ ရွိသည္ ျဖင့္ အစိတ္အပိုင္းတိ ဟိမ့္ကတ္ပါေရ။ ယင္းထဲကမွာ အိန္ပိရိစီစိမ္ ၀ါဒ သည္ Epistemology အတ္ပိစတိမိုလိုဂ်ီ ထဲက ျဖစ္ပါေရ။

အိန္ပိရိစီစိမ္ သည္ အေတြ ့အၾကံဳ နန္ ့သက္သီျပခ်က္ ကို အေျခခံ ထားေရ ၀ါဒ ျဖစ္ပါေရ။ အထူးသျဖင့္ အာရံုခံ အဂၤါက သိရျမင္ရ စြာကို အေျခခံပါေရ။ လူမွာ မြီးရာပါ အေတြးအေခၚ ဆိုစြာမ်ိဳးကို လက္မခံပဲနန္ ့အာရံုခံစားမွဳျဖင့္ သိလာေရ အေတြးအေခၚမ်ိဳးကို ရာ လက္ခံေရ ၀ါဒ က အိန္ပိရိစီစိမ္ ျဖစ္ပါေရ။

သိပၼံ အေတြးအေခၚမွာ လက္တြိ လုပ္ၾကည့္လို ့ရလာေရ သက္သီျပခ်က္ ခိုင္မာမွဳကို မွ သိပၼံနည္းက် အေတြးအေခၚလို ့ေခၚေရ မဟုတ္ပါလာ။ ယင္းခ်င့္သည္ပင္ အိန္ပိရိစီစိမ္ ၀ါဒ ၏ အသက္ ျဖစ္ပါေရ။ အျမင္တိ အေတြးတိ ကို လက္တြိက် မက် စမ္းသပ္ျပီးခါမွ လက္ခံေရ အျမင္မ်ိဳးကို အိန္ပိရိစီစိမ္ ၀ါဒ လို ့ေခၚပါေရ။ ျမင္ရမွာ ယံုမယ္ ဆိုေရ ၀ါဒမ်ိဳးျဖစ္ပါေရ။